Όπως υπάρχουν οι 5 σωματικές αισθήσεις, έτσι και η ψυχή έχει 5 ψυχικές αισθήσεις που είναι: ο νους, η διάνοια, η φαντασία, η αίσθηση και η δόξα. Ο νους είναι πλασμένος για να βλέπει το Θεό, την Παναγία τους αγγέλους, τους Αγίους, τους άνθρωπους (καλούς και κακούς), τους δαίμονες και τον εαυτόν της (αυτοόραση της ψυχής). Η διάνοια επεξεργάζεται το ''υλικό'' του νου και το συναρμολογεί, για να εκφραστεί το ''υλικό'' με τον προφορικό ή τον ενδιάθετο λόγο. Η φαντασία (η υγιής και όχι η αρρωστημένη) μας επιτρέπει να φέρνουμε στον νου μας αληθινά ''ιερά'' γεγονότα π.χ. την Σταύρωση του Χριστού, για να παράγουμε έτσι ''άγιες'' σκέψεις που θα μας βοηθήσουν να προσευχηθούμε, να συναισθανθούμε την αμαρτωλότητα μας, βοηθώντας έτσι στην σωτηρία μας. Η αίσθηση είναι το πνευματικό ''ραντάρ'' του ανθρώπου, με το οποίο ο άνθρωπος πληροφορείται αγιοπνευματικώς, ποιοί είναι οι δαιμονικοί λογισμοί που πλησιάζουν το νου και ποιοί οι αγαθοί λογισμοί. Τέλος δόξα είναι η αίσθηση που θα μας βοηθήσει για να καταλάβουμε, ότι αυτό που βλέπουμε με τα σωματικά μας μάτια είναι αληθινό ή είναι δαιμονική απάτη.

Η ψυχή δεν έχει υλικό σχήμα είναι πνοή Θεού, αλλά όταν εμείς θέλουμε να την αγιογραφήσουμε, θα της δώσουμε το ανθρώπινο σχήμα του σώματος, διότι στις διάφορες εκδηλώσεις του σώματος, η ψυχή παίρνει το σχήμα του σώματος. Γι΄αυτό και όταν προσευχόμαστε γονατιστοί, η ψυχή παίρνει και αυτή το ταπεινό σχήμα του σώματος μας.

Η ψυχή έχει 3 ονόματα: Λέγεται καρδία, λέγεται ψυχή, λέγεται και πνεύμα. Το ίδιο πράγμα με 3 ονομασίες. Όταν μιλούμε για λογισμούς, για συναισθήματα και για πάθη, ονομάζουμε την ψυχή μας ως καρδία (Μακάριοι οι καθαροί τη καρδία...). Όταν όμως μιλούμε για τη Χάρη του Αγίου Πνεύματος που λάβαμε στο Άγιο Βάπτισμα, τότε ομιλούμε περί ψυχής. Όταν όμως αποχωριστεί η ψυχή από το σώμα (σωματικός θάνατος), τότε η ψυχή ονομάζεται πνεύμα.

Όταν η ψυχή βγει από το σώμα, η ταχύτητα της ψυχής πολλαπλασιάζεται εις την νιοστή! Φανταστείτε τι μεγάλη ταχύτητα έχει η ψυχή εκτός του σώματος! Είναι ασύλληπτες οι αγγελικές ταχύτητες, όπως και αυτές των κεκοιμημένων ψυχών.

Όταν η ψυχή μας είναι μέσα στο σώμα, τότε λέγεται ψυχή. Όταν η ψυχή μας είναι έξω από το σώμα, τότε λέγεται και πνεύμα.